Jakie ołówki do rysowania wybrać, gdy zaczyna się naukę? Przed tym pytaniem stają wszystkie osoby rozpoczynające takie lekcje. Zasypywani pytaniami o listę rzeczy do kupienia w sklepie plastycznym, postanowiliśmy odpowiedzieć rozpoczynając tym samym cykl artykułów, które w przyszłości złożą się na kompendium wiedzy na temat nauki rysunku.

Jakie ołówki do rysowania wybrać?

Jakie ołówki do rysowania wybrać, gdy zaczyna się naukę? Ołówek, czyli pierwsze narzędzie rysunkowe o którym myśli każdy początkujący rysownik. W sklepie plastycznym laika uderzy mnogość typów ołówków o zróżnicowanych parametrach. Nie ułatwia to wyboru. W poniższym artykule omówimy podział i zastosowanie ołówków zarówno ze względu na ich parametry jak i na typy i wykorzystane mechanizmy, a także wady i zalety każdego z nich. Po przeczytaniu tego artykuł każdy młody rysownik będzie wiedział jakie ołówki wybrać do nauki rysunku.

Ołówki do rysowania – przegląd parametrów

TWARDOŚĆ OŁÓWKÓW

Ołówki pod względem twardości można podzielić na twarde, z oznaczeniem zaczynającym się na literę H (h jak hard – twardy) oraz miękkie, których oznaczenie rozpoczyna się od litery B (b jak black, czyli czarny). Po środku tej skali są ołówki HB oraz F.

Im wyższa cyfra przy oznaczeniu H, tym ołówek jest twardszy, im wyższa przy oznaczeniu B, tym miększy. Twardość ołówków pokazuje poniższa skala:

• 9H – najtwardszy
• 8H
• …
• 2H
• H
• HB / F
• B
• 2B
• …
• 8B
• 9B – najmiększy

ZASTOSOWANIE OŁÓWKÓW RÓŻNEJ TWARDOŚCI

Każdy typ ołówków znajduje zastosowanie w innej dziedzinie. Jakie ołówki wybrać do nauki rysunku biorąc pod uwagę ich twardość?

Ołówki z oznaczeniem H w ogóle nie nadają się do rysunku odręcznego. Ich twardy grafit dosłownie drapie powierzchnię papieru i nie pozwala uzyskać płynnego gradientu. Działa bardziej jak długopis. Ponadto nie da się takim ołówkiem uzyskać odpowiednio ciemnego szrafu i ostatecznie rysunek będzie blady i bez kontrastu. Twarde ołówki nadają się do rysunku technicznego, który nie ma nic wspólnego z rysunkiem architektonicznym i odręcznym.

Ołówki HB i F to ołówki ani miękkie, ani twarde. Najbardziej popularne i używane zwykle jako ołówki do pisania.

Ołówki z oznaczeniem B to ołówki do rysowania. Skala tych ołówków zaczyna się na ołówku B, w naszym odczuciu jeszcze nieco za twardym do rysowania.

Ołówek 2B to typowy ołówek do robienia niewielkich szkiców podczas planowania dużego rysunku lub do rysowania podrysu dużej pracy.

Ołówki 4B-6B najczęściej są wykorzystywane do cieniowania rysunku. Jeżeli na pracy potrzebny jest bardzo duży kontrast to czasami warto zastosować też ołówek 8B, ale dla większości osób 6B już jest wystarczająco miękki.

– zobacz galerię rysunków architektonicznych – 

OŁÓWKI DO RYSOWANIA DREWNIANE

Najpopularniejszy typ, z którym każdy ma styczność od najmłodszych lat. Można go kupić w każdym sklepie papierniczym, markecie oraz oczywiście w sklepie plastycznym.

W sklepie plastycznym jego cena oscyluje w granicach 1,5 – 6 zł, jest produkowany przez wiele firm, występuje w pełnym zakresie twardości.

Zaletą wyboru tego typu ołówków jest dosyć niska cena a więc możliwość skompletowania zestawu ołówków różnych twardości za niewielką sumę pieniędzy.

Jednak uciążliwa podczas używania tego typu ołówka jest konieczność strugania ołówka przez co musimy odrywać się co chwilę od rysunku i tracić czas. Będziemy też potrzebować dobrej strugaczki, a te po długim użytkowaniu tępią się i trzeba co jakiś czas kupić nową. Ołówki drewniane łatwo się łamią gdy spadną na podłogę lub nawet zostaną przygniecione w plecaku. Po kilku upadkach nie nadają się do pracy nad rysunkiem, ponieważ grafit wewnątrz ołówka szybko się łamie i ponowne nastruganie takiego ołówka graniczy z cudem.

Jakie ołówki wybrać do nauki rysunku na początek, jeśli chodzi o ołówki drewniane? Polecamy zestaw trzech ołówków różnej twardości: 2B, 4B, 6B. Ten zestaw wystarczy, żeby poradzić sobie z wykończeniem całej pracy rysunkowej, od podrysu do najciemniejszych punktów na rysunku.

OŁÓWKI AUTOMATYCZNE

Ołówki automatyczne są bardzo wygodne do pisania, ale też znajdują zastosowanie w rysunku. Zwłaszcza w rysunkach i szkicach na małych formatach, gdy chcesz pokazać względnie dużo szczegółów a także do bardzo szczegółowych podrysów na większych arkuszach. Kiepsko się sprawdzają podczas cieniowania dużych rysunków, ponieważ z uwagi na małą średnicę grafitu zajmuje to dużo czasu, ale wygodnie się nimi cieniuje bardzo małe szczegóły.

Ogromną zaletą ołówka automatycznego jest to, że średnica grafitu jest cały czas niezmienna. Oznacza to, że nie tracimy czasu na struganie tego ołówka, krawędź jego grafitu jest jednakowo ostra na każdym etapie rysunku. Z tego powodu również pisanie jest bardzo wygodne przy pomocy tego ołówka.

Jakie ołówki wybrać do nauki rysunku jeśli wybór padnie na ołówki automatyczne? Musimy wybrać jego średnicę (grubości) i twardość.

GRUBOŚĆ I TWARDOŚĆ OŁÓWKA AUTOMATYCZNEGO

Ołówki automatyczne występują w grubościach 0,5, 0,7, 0,9. Liczba ta oznacza średnicę grafitu wyrażoną w milimetrach. Niektórzy producenci wyróżniają również ołówek 1,0, ale pasują do niego te same wkłady co do ołówka 0,9. Z uwagi na bardzo małą średnicę grafitu do takiego ołówka, możemy kupić je w niewielu twardościach, najczęściej 2H, HB, B i 2B (miększy grafit łatwo by się łamał).

Naszym subiektywnym zdaniem najlepiej do rysunku odręcznego nadaje się ołówek 0,9 ewentualnie 0,7. Cienki i grafit będzie drapać kartkę jak igła, dlatego jeżeli decydujemy się na kupno ołówka automatycznego, powinniśmy wybrać jak najgrubszy – 0,9 mm. Ołówek 0,5 jest już za cienki żeby go używać na dużym formacie B2 (50 x 70 cm). Do szkicowania na mniejszych formatach, czy też rysowania podrysów do prac akwarelowych każda z tych grubości ołówków dobrze się sprawdzi. Twardszy wkład w połączeniu z małą średnicą grafitu daje efekt igły, drapie papier tworząc bruzdy, które później uwidoczniają się w kolejnych fazach rysowania.

OŁÓWEK AUTOMATYCZNY – JAKI WYBRAĆ?

Cena tych ołówków w sklepach plastycznych zaczyna się od około 6 zł a najlepsze modele potrafią kosztować nawet 50 zł. Czy warto wydawać aż tyle na ołówek?

Cena nie jest tu bezpośrednim wyznacznikiem jakości ołówka. Poza najtańszymi modelami (poniżej 10 zł) każdy ołówek będzie wystarczająco dobrze wykonany. Najważniejsze, żeby dobrze Ci się go trzymało w ręce. Każdy jest trochę inaczej skonstruowany i ma nieco inne wykończenie. Gdy będziesz w sklepie plastycznym weź każdy model do ręki i zobacz, który Ci się najwygodniej trzyma. Jeśli będziesz mieć taką możliwość, narysuj nim kilka kresek. Podczas wielogodzinnego rysowania komfort użytkowania ołówka nie jest bez znaczenia.

OŁÓWKI MECHANICZNE VERSATIL

Ołówki mechaniczne różnią się od automatycznych tym, że grafit wysuwa się w nich mechanicznie, a nie jak w powyższych, przy pomocy prostego automatu na sprężynie. Jest to metalowy ołówek na grafity – rysiki, które kupuje się  w opakowaniach po 12 sztuk.

Na pierwszy rzut oka ten wybór wydaje się być droższy niż popularne ołówki drewniane. Sam ołówek kosztuje około 14 zł, natomiast jedno opakowanie wkładów to wydatek rzędu 7 zł. Od początku nauki będziemy potrzebować minimum dwóch, a najlepiej trzech różnych twardości wkładów (2B, 4B, 6B), co wiąże się z zakupem trzech osobnych opakowań z gafitowymi rysikami. Jednak wkłady bardzo wolno się zużywają, zestaw ołówka i trzech opakowań rysików o różnych grubościach wystarczy nam co najmniej na cały rok nauki rysunku, a być może nawet na dłużej.

Ogromną zaletą tego typu ołówków jest trwałość oraz “samostrugalność”. Nie będziemy do nich potrzebować strugaczki, zmienną grubość zakończenia rysika uzyskujemy poprzez obrót ołówka, a więc zyskujemy więcej czasu i spokoju podczas rysowania. Żeby uniknąć łamania się rysika wewnątrz ołówka w czasie transportu na przykład w torebce czy piórniku, najlepiej jest wyciągać rysik z powrotem do opakowania gdy nie rysujemy.

Naszym zdaniem te ołówki są najlepszą opcją do rysowania architektury pod kątem egzaminu. Są wydajne oraz minimalizują straty czasu podczas rysowania (co jest bardzo ważne na egzaminie wstępnym z ograniczonym czasem rysowania). Większość rysowników po wymianie narzędzia rysunkowego z tradycyjnego, drewnianego ołówka na metalowego Versatila zauważa poprawę w jakości kreski.

Ołówek ten nadaje się zarówno do podrysu jak i do cieniowania. Jedynie drobne detale czasem łatwiej jest narysować ołówkiem automatycznym.

OŁÓWKI DO RYSOWANIA – INNE TYPY

OŁÓWEK BEZDRZEWNY

Jest to ołówek w całości wykonany z grafitu owiniętego wyłącznie folią, żeby nie brudził rąk. Nie posiada drewnianej części. Dzięki temu nie jest podatny na złamanie, właściwie jest to niemożliwe. Podobnie jak powyższe ołówki występuje w szerokim zakresie twardości. Szczególnie nadaje się do prac wykonywanych techniką “rozcierucha”, w której wykorzystuje się sproszkowany grafit.

OŁÓWEK KUBUŚ

Ten ołówek jest podobny do polecanego przez nas Versatila, ale różni się od niego większą średnicą grafitu. Znajduje zastosowanie raczej w rysunku artystycznych na dużych i bardzo dużych formatach, nawet 100 x 70 cm. Do rysowania architektury jego grafit jest zbyt gruby przez co ciężko uzyskać nim efekt gładkiego cieniowania a cieniowanie detali architektonicznych jest praktycznie niemożliwe.

JAKIE OŁÓWKI NIE NADAJĄ SIĘ DO RYSOWANIA?

Jakie ołówki do rysowania się nie nadają? W myśl przysłowia złej baletnicy przeszkadza rąbek u spódnicy, odpowiedź na to pytanie będzie brzmieć – każdy ołówek się do tego nadaje. Dobry rysownik poradzi sobie z wykonaniem rysunku każdym narzędziem, choćby długopisem na paragonie w restauracji ;) Ale jeżeli masz możliwość doboru swoich narzędzi rysunkowych to warto zadbać o to, żeby nie rysować byle czym. Już wiesz jakie ołówki do szkicowania i rysowania wybrać, a jakich unikać?

• Unikaj ołówków, które nie mają określonej twardości. Są to zazwyczaj ołówki o twardości HB, zbyt twarde do rysowania. Dotyczy to typowych ołówków “szkolnych” oraz reklamowych, rozdawanych przez firmy.
• “Bajeranckie” ołówki, np. gumowe, o bardzo grubej średnicy, okrągłe, trójkątne, itp. Takie ołówki to zwykle również  twardość HB czyli ołówek, który jest za twardy do rysowania. A udziwniony kształt ołówka utrudnia utrzymanie go w dłoni i swobodne manewrowanie.

– przeczytaj też artykuł o wyborze gumek do mazania – 

Jakie ołówki do rysowania? Podsumowanie i wnioski

Jeżeli dopiero zaczynasz przygodę z nauką rysunku i nie masz pewności, czy jest to zajęcie dla Ciebie, a zależy Ci aby zacząć rysować wydając na początek niewielką sumę pieniędzy, polecamy zakup kilku ołówków drewnianych o różnych twardościach, np. 2B, 4B oraz 6B. Na kilka pierwszych tygodni zajęć taki zestaw będzie dla  Ciebie wystarczający i pozwoli Ci rozeznać się w swoich indywidualnych preferencjach. Koszt takiego zestawu będzie oscylować w okolicy 5 do 15 zł.

Jeżeli jednak myślisz o nauce rysunku na poważnie, planujesz zdawać na studia architektoniczne lub jesteś już bardziej zaawansowany, warto pomyśleć o zakupie ołówka mechanicznego oraz automatycznego i wkładów do obu typów. Naszym zdaniem taki duet jest niezawodny w nauce rysunku architektonicznego.

Jakie ołówki do szkicowania będą najlepsze? Cienki automatyczny ołówek pozwala na wygodne szkicowanie kadrów i precyzyjne wykonywanie podrysów architektonicznych detali, a także wykreślanie skomplikowanych rysunków geometrycznych, natomiast ołówek mechaniczny jest najwygodniejszą opcją gdy w grę wchodzi ograniczenie czasowe przy rysowaniu, które towarzyszyć nam będzie podczas zdawania egzaminu na Architekturę.

Jakie ołówki wybrać do nauki rysunku? – POLECANY ZESTAW

• ołówek mechaniczny typu Versatil (z firmy Koh-I-Noor) – około 14 zł
• zestaw trzech opakowań z rysikami o twardościach: 2B, 4B, 6B – około 3 x 7 zł
• ołówek automatyczny o grubości 0,9 – około 15 zł
• wkłady do ołówka automatycznego 2B 0,9 – około 4 zł

Koszt całego zestawu to około 54 zł, a wystarczy nam na wiele miesięcy rysowania, być może nawet na rok. Wszystkie wymienione powyżej ołówki i wkłady dostaniemy w każdym sklepie plastycznym.

Jest to oczywiście nasze subiektywne zdanie, jeśli masz już pewne doświadczenie w rysowaniu to prawdopodobnie masz też własne preferencje. Zachęcamy do próbowania innych narzędzi rysunkowych, może się okazać, że pomogą nam w osiągnięciu większych postępów w rysowaniu. Ale pamiętaj też, aby nie przywiązywać zbyt dużej wagi do tego czym rysujesz i nie uzależniać swoich powodzeń lub niepowodzeń rysunkowych od używanego narzędzia. Najważniejsza w efektywnej nauce rysunku jest Twoja praca i czas spędzony na rozwijaniu warsztatu rysunkowego.

Jeśli dalej nie wiesz jakie ołówki do rysowania i szkicowania wybrać, to zachęcamy do kontaktu, chętnie doradzimy :)